18 stycznia 2007
Browar Pomorski Józefa Chronowskiego
*
Obecny w?a?ciciel: Józef Chronowski, Polak, patriota, pochodz?cy ze Stanów Zjednoczonych, po uko?czeniu I wojny ?wiatowej jako jeden z pierwszych przyjecha? do Polski, aby tu na naszej ziemi uczyni? to, co zdaniem jego okaza?o si? koniecznym, tzn. przyczyni? si? do spolszczenia przedsi?biorstw przemys?owych. W 1922 r. naby? p. Chronowski Browar Pomorski od w?a?ciciela, p. E. Thomsa, natychmiast bior?c si? energicznie do pracy nad ulepszeniami, zastosowuj?c wszelkie mo?liwe nowe urz?dzenia. Prawie w ka?dym roku od czasu obj?cia browaru buduje p. Chronowski, staraj?c si? zawsze o powi?kszenie i sprawne funkcjonowanie swego przedsi?biorstwa, maj?c za? kilkunastoletnie do?wiadczenie w tej ga??zi przemys?u, cennymi swymi uwagami i radami wprowadza w zachwyt swoich pracowników.
fot. ze zbiorów Tadeusza Zakrzewskiego
Kupiec i przemys?owiec w ka?dym calu nie szcz?dzi trudów ni mozo?ów, sam dogl?daj?c wszelkich prac, sam b?d?c wsz?dzie, gdzie tylko zachodzi potrzeba ?wiat?ych jego rad i instrukcji. Tak wi?c po przej?ciu odremontowa? wszystkie piwnice, zaprowadzi? sztuczn? ch?odni? tych?e piwnic, nie ?a?uj?c du?ego nak?adu na izolacj? ?cian itp., wystawi? olbrzymi, co do rozmiarów gara?, pobudowa? rozlewni? na wielk? skal?, w ogóle na ka?dym kroku zaprowadzaj?c ulepszenia, i wprowadzaj?c najnowsze zdobycze techniki, aby tylko przedsi?biorstwo podnie?? i doprowadzi? do rozmiarów wielkich, europejskich tego rodzaju. To te? nic dziwnego, ?e i towar produkowany w tym?e przedsi?biorstwie staje si? coraz lepszy, piwo pod nazw? ?mietanka Pomorska ma ju? ustalon? opini?, ka?dy, kto mia? mo?no?? przekona? si? o energicznej i pe?nej po?wi?cenia pracy p. Chronowskiego, z zadowoleniem konstatuje fakt poprawy smaku i gustu piwa, a liczna klientela tak w by?ym zaborze pruskim, jak te? na terenie b. Kongresówki daje r?kojmi?, ?e przy wyt??onej dalszej pracy, przedsi?biorstwo coraz to dalej i lepiej rozwija? si? b?dzie i przyczyni si? do dalszego dodatniego rozwoju naszych czysto-polskich placówek na terenie naszego polskiego Pomorza.
repr. ze zbiorów Tadeusza Zakrzewskiego
Browar produkowa? w pierwszym roku istnienia zaledwie 1000 htlr. piwa, co rok za? produkcja si? wzmaga?a, tak i? Obecnie si?ga 10060 hItr. Robotnicy browaru bez wyj?tku pracuj? ch?tnie i daj? wyraz swemu zadowoleniu; browar urz?dza od czasu do czasu dla swych pracowników wycieczki, zaopatruj?c ich we wszystko, co tylko przy takiej okazji okazuje si? konieczno?ci?; popiera czynnie du?o filantropijnych instytucji, i da Bóg, pomy?lnie b?dzie si? rozwija? dla dobra ca?ego naszego narodu.
Ksi?ga Pami?tkowa Pomorza 1920-1930
Nazwa „Smietanka Pomorska” jest zupe?nie urzekaj?ca. Ciekawym, czy ju? wtedy znane by?o polskie powiedzenie, ze piwo z rana jak ?mietana?
Mam pytanie dotycz?ce Browaru.
Zosta? on zniszczony podczas wybuchu poci?gu z amunicj? na Podgórzu.
Przypuszczam, ?e by?o to 23 lub 24 stycznia.
Czy kto? wie, kto wysadzi? ten poci?g? Niemcy? Ruch Oporu ? czy mo?e ju? Rosjanie po zaj?ciu Podgórz? ?
Wybuch poci?gu z amunicj? mia? miejsce 23 stycznia, kiedy to na obrze?ach Podgórza pojawi?a si? Armia Czerwona. Sabota? raczej odpada, bo musia?by to by? zamach samobójczy. Wypadek raczej te? nie, bo amunicji uzbrojonej nigdy si? nie transportowa?o. Niemcy sami te? chyba amunicji nie zniszczyli, gdy? wtedy jeszcze mieli zamiar broni? Podgórza. Pozostaje zab??kany pocisk sowiecki…
Ruch oporu czy Rosjanie mieliby po?ytek z tej amunicji wi?c to nie oni a raczej Niemcy wysadzili jak si? wycofywali z Podgórza ?eby bro? i amunicja nie przesz?a w r?ce wroga.
23 stycznia Niemcy jeszcze nie wycofywali si? z Podgórza, a wr?cz przeciwnie…
Broni?ca Podgórza 31 dywizja grenadierów przeprawi?a si? na prawy brzeg Wis?y, wysadzaj? po drodze cz??? dworca kolejowego, uszkadzaj?c wie?? ci?nie? i niszcz?c oba mosty dopiero w nocy z 30 na 31 stycznia
Browar zosta? zniszczony eksplozj? dwóch wagonów wype?nionych trotylem (ok. 40 ton) przygotowanych przez Niemców do wysadzenia nowo wybudowanej lokomotywowni na Kluczykach.
Polscy kolejarze znaj?c zawarto?? i przeznaczenie wagonów, oznaczyli je jako puste i przetoczyli na tor w pobli?u browaru.
Do dzi? nie wiadomo kto spowodowa? wybuch. Najprawdopodobniejsza wydaje si? wersja ostrza?u z samolotu szturmowego atakuj?cego „w ciemno” sk?ady wagonów na stacji Kluczyki.